Το θέμα φάνηκε στην αρχή απλό και εφικτό, σύμφωνα με την εκπεφρασμένη βούληση της κυβέρνησης για την πράσινη ανάπτυξη. Να μπορεί κάθε αγρότης (κατα προτεραιότητα) και κατόπιν το κάθε νοικοκυριό να παράγει ρεύμα με φωτοβολταϊκή εγκατάσταση, εγκατεστημένη σε ταράτσα, μπαλκόνι, οικόπεδο (ακόμη και εκτός σχεδίου) ή σκεπή. Το ηλεκτρικό ρεύμα, θα το πουλά στη ΔΕΗ και η αξία του (τιμή πώλησης) θα αφαιρείται από αυτό που καταναλώνει (τιμή αγοράς) με αποτέλεσμα σημαντική έκπτωση στο τελικό τιμολόγιο πληρωμής.
Ο στόχος ήταν αφ'ενός η ωφέλεια στην κατανάλωση, αφετέρου η στροφή (μαζί με τα μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα και τις ανεμογεννήτριες) σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας για την παραγωγή ενέργειας στη χώρα.
Ραχοκοκαλιά του σχεδίου, ήταν να προσελκύσουν τους κατ'επάγγελμα αγρότες που έτσι θα εξασφάλιζαν ένα σταθερό έσοδο από τη γη τους σε περίοδο κρίσης και άνοιγμα της αγοράς ενέργειας ταυτόχρονα για μικρούς, μεσαίους και μεγάλους παραγωγούς.
Απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η ΔΕΗ να ενσωματώσει σταδιακά στο σύστημα το παραγόμενο ρεύμα και κατόπιν να το αναδιανείμει μέσω του υπάρχοντος δικτύου.
Τι συνέβη; Οι αιτήσεις από τους αγρότες ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, σε σημείο η ΠΑΣΕΓΕΣ να ζητήσει παράταση της προθεσμίας για να μπορέσει η γραφειοκρατία να τις διεκπεραιώσει, καθώς το σύστημα είχε μπλοκάρει, η εταιρίες του χώρου κινητοποιήθηκαν για επενδύσεις στην πώληση και εγκατάσταση των συστημάτων, το πλαίσιο σχετικά με το που πως και πότε της εγκατάστασης να αναθεωρείται και να συμπληρώνεται βήμα - βήμα, οι πολεοδομίες και τα δασαρχεία να εμβάλλουν εμπόδια στις άδειες εγκατάστσης και τέλος, το σημαντικότερο, η ΔΕΗ να δηλώνει αδυναμία να εντάξει στο σύστημά της το παραγόμενο ρεύμα, λόγω έλλειψης τεχνικής υποδομής και αντοχής του δικτύου της.
Αγορά και μικροί καταναλωτές
Σύμφωνα με εταιρίες του χώρου των φωτοβολταϊκών συστημάτων, το σχέδιο έτσι όπως τελικά διαμορφώθηκε, παρά τις προσδοκίες, δεν ευνοεί τους μικρούς καταναλωτές.
Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Τομαρά, υπεύθυνο Ανάπτυξης Α.Π.Ε. της εταιρίας Ergon Equipment, το ενδιαφέρον και η ζήτηση είναι στα ύψη:
*Η κατανάλωση από τη ΔΕΗ είναι 10.000 KWh και με 20 λεπτά την κιλοβατώρα η οφειλή είναι 2.000 ευρώ το χρόνο.
*Αφαιρώντας από τα 7.500 ευρώ που παρήχθησαν μέσω των φωτοβολταϊκών τα 2000 ευρώ μένουν 5.500 τα οποία επιστρέφονται στον καταναλωτή από τη ΔΕΗ και είναι αφορολόγητα.
Βέβαια τα μικρότερα νοικοκυριά με μικρότερους χώρους, άρα και δυνατότητα παραγωγής δεν θα έχουν τέτοια οφέλη όμως μπορούν να αποκομίσουν έως και 1.000 - 1.500 ευρώ το χρόνο κέρδος.
Ο στόχος για παραγωγή ρεύματος
Σύμφωνα με τον εθνικό στόχο ως το 2.020 θα πρέπει να παράγονται από τα φωτοβολταϊκά 2.8 γιγαβάτ, ήτοι το 10% της παραγόμενης ενέργειας. Στα τέλη του 2009, λίγο πριν τις εκλογές, παράγονται από τα εν λόγω συστήματα μόλις 40 μεγαβάτ δηλαδή, ούτε το 1% της συνολικής ενέργειας.
Όσο για τις αιτήσεις, αυτές άγγιζαν τα 3 γιγαβάτ αλλιώς τα 3.000 μεγαβάτ. Στην παρούσα φάση, οι αιτήσεις καλύπτουν 2,5 γιγαβάτ ενώ όσες έχουν διεκπεραιωθεί αφορούν στο μεγαλύτερο κομμάτι τους μεγάλες επενδύσεις.
Το News 247 επικοινώνησε με την ΠΑΣΕΓΕΣ η οποία παραδέχθηκε το πρόβλημα καθώς η ΔΕΗ δεν δεχόταν τις αιτήσεις των αγροτών. Σύμφωνα πάντα με τη Συνομοσπονδία μετά από πιέσεις η κατάσταση τείνει να ομαλοποιηθεί.
Υπενθυμίζεται πως η ΠΑΣΕΓΕΣ είχε ζητήσει παράταση και σύμφωνα με στελέχη των συνεταιρισμών ελλόχευε ο κίνδυνος οι αγρότες να χάσουν το ενδιαφέρον τους.
Ωστόσο προκαλεί εντύπωση πως σε λιγότερο από ένα μήνα μετά τις διαμαρτυρίες, η ΠΑΣΕΓΕΣ υιοθετεί εκ διαμέτρου αντίθετη στάση σε σχέση με τις αιτήσεις.
Η προθεσμία έληγε στις τέσσερις Σεπτεμβρίου και τότε είχε ζητηθεί τρίμηνη παράταση, ωστόσο και ά τοπικές Αγροτικές Ενώσεις έκαναν λόγο για γραφειοκρατεία και στο μηχανισμό της διοίκησης της ΠΑΣΕΓΕΣ.Διότι το πρόβλημα όπως φαίνεται δεν ήταν μόνον στη η ΔΕΗ. Σε σχετική ανακοίνωση στις αρχές Σεπτεμβρίου αναφέρεται:
"Δύο μόλις εβδομάδες προτού λήξει η προθεσμία για το ειδικό καθεστώς των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών στα φωτοβολταϊκά, η ΔΕΗ εξακολουθεί να μην δέχεται τις αιτήσεις των ενδιαφερομένων αγροτών και των συνεταιρισμών τους, που όλο αυτό το διάστημα εργάζονταν και εξακολουθούν να εργάζονται, ώστε οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και δη τα φωτοβολταϊκά, να λειτουργήσουν ως μια μορφή, συμπληρωματική στο αγροτικό εισόδημα".
Ενώ ο πρόεδρος της ΕΑΣ Βόλου, Νικήτας Πρίτζος ανέφερε:
"Κινδυνεύουμε να απωλέσουμε το πλεονέκτημα του κατά προτεραιότητα τριμήνου υπέρ των αγροτών για τις αιτήσεις, με την καθυστέρηση που επιδεικνύει η ΔΕΗ, στην αποδοχή των αγροτικών αιτήσεων για συμμετοχή στα φωτοβολταϊκά".
Ενώ σε συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Συνομοσπονδίας υπήρξε σκληρή κριτική για την αδυναμία εφαρμογής του νόμου για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στον αγροτικό χώρο, το οποίο δεν έχει σχέση με τη ΔΕΗ, καθώς και τα διάφορα γραφειοκρατικά προβλήματα που έχουν προκύψει, ενώ είχε επισημανθεί ότι και άλλες εμπλεκόμενες στο θέμα δημόσιες υπηρεσίες – πολεοδομίες, δασαρχεία, αρχαιολογικές υπηρεσίες κ.α. – δεν αναγνωρίζουν και δεν αποδέχονται πρόσφατες οδηγίες του ΥΠΕΚΑ, θέτοντας έτσι εκτός διαδικασία τη χρονική προθεσμία που έχει τεθεί για την υποβολή των αιτήσεων για φωτοβολταϊκά.
Και εάν το θέμα με τη ΔΕΗ ξεπεράστηκε, τι γίνεται με τα άλλα προσκόμματα δηλαδή της πολεοδομίες, το δασαρχεία κλπ; Ξεπεράστηκαν μέσα σε 10 ημέρες όλα;
Πρόβλημα Νο2: Η αντίδραση της ΔΕΗ
Εδώ φαίνεται πως το υπουργείο Ενέργειας λογάριασε χωρίς τον ξενοδόχο:
Ο Κίμων Στεργιώτης, από το Γραφείο Τύπου της ΔΕΗ ξεκαθάρισε πως η επιχείρηση δεν έχει λόγο να είναι ενάντια στα φωτοβολταϊκά συστήματα. Η επιχείρηση, μας είπε, δεν είναι υπεύθυνη ούτε για τις μελέτες ούτε για τις επενδύσεις για τα συστήματα και πως υπεύθυνο για αυτά είναι το υπουργείο.
Τόνισε όμως πως έχει λόγο και μάλιστα ρεαλιστικό να διατηρεί ανησυχίες ως προς την εφαρμογή των φωτοβολταϊκών συστημάτων η επιχείρηση και ο λόγος είναι απλός.
Όπως λέει, υπάρχει ένα σύστημα παλαιωμένο, το οποίο δεν εκσυγχρονίζεται και εκ των πραγμάτων έχει όριο αντοχής. Με την ενσωμάτωση χιλιάδων φωτοβολταϊκών συστημάτων, όπως το έθεσε το υπουργείο, δηλαδή να τοποθετηθούν από τα κοτέτσια μέχρι και σε ταράτσες, υπάρχει ο κίνδυνος το σύστημα να μην αντέξει και να πέσει.
Όπως μας είπε ο Κίμων Στεργιώτης, εάν δεν δημιουργηθεί άμεσα νέα μονάδα υψηλής τάσης ή εάν δεν εκσυγχρονιστούν πραγματικά οι μονάδες τότε υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα το σύστημα να καταρρεύσει.
Εκεί εστιάζονται οι επιφυλάξεις της ΔΕΗ για τα φωτοβολταϊκά, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως από πέρσι προσπαθεί η επιχείρηση να δημιουργήσει νέα μονάδα στην περιοχή της Πάτρας. Συναντά όμως την αντίδραση της τοπικής κοινωνίας.
Από όλα τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα, ότι ναι μεν υπήρχε η βούληση να προχωρήσει η υπόθεση των φωτοβολταϊκών - άλλωστε είναι εκπεφρασμένο το προσωπικό ενδιαφέρον του πρωθυπουργού στην πράσινη ανάπτυξη- ωστόσο δεν είναι γίνει η κατάλληλη προετοιμασία για κάτι τέτοιο και δεν είχαν λυθεί δομικά προβλήματα στην αγορά ενέργειας και τις υποδομές.
